قرنطینه الهی

قرنطینه ی الهی

آیت‌الله جوادی ‌آملی:

«بسم الله الرحمن الرحیم» به منزله قرنطینه است.

اینکه از ما خواسته شده که در ابتدای هر کاری «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ» بگوییم به این معناست که وارد یک قرنطینه می‌شویم و همان زمان که قرار است برای یک سخنرانی یا تدریس و ... تصمیم بگیریم، باید این آیه را بخوانیم. چراکه کاری را که برای خدا باشد می‌توان با «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ» انجام داد و تکلیف انسان روشن می‌شود[1].

چرا به ما گفتند هر کاری می‌خواهید بکنید اول «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ» بگویید؟ البته ثواب دارد، اما این تنها برای ثواب نیست، بلکه این یک قرنطینه است. هر کاری می‌خواهید انجام دهید و هر سخنی می‌خواهید بگویید، اول «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ» را بگویید که این یک قرنطینه است. نه اینکه فقط موقع سخنرانی بگویید، اگر می‌خواهید تصمیم بگیرید که به فلان جا بروید و فلان درس را بدهید، همین که در منزل تصمیم گرفتید «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ» را بخوانید.

این کار یعنی خدایا، به نام تو انجام می‌دهم و کاری که پیمان می‌بندیم و می‌گوییم خدایا برای تو است، این یا واجب است یا مستحب. چون حرام و مکروه را که انسان نمی‌تواند بگوید به نام تو. این عبارت وظیفه را مشخص می‌کند، نه اینکه فقط وقتی منبر رفتیم بگوییم. البته آن زمان هم می‌گوییم، اما وقتی تصمیم گرفتیم و یا پیشنهادی به ما دادند و بنا شد ما فلان درس را بدهیم و یا سخنرانی را داشته باشیم، همین که تصمیم بگیریم بگوییم «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ» که این گفتن یعنی فکر کنیم که می‌توانیم بگوییم خدایا به نام تو یا نه.

برای چه به آنجا می‌رویم؟ چه حرفی بزنیم و چطور حرف بزنیم؟ این یک قرنطینه و ایست بازرسی و تعلیم دینی است. فرمود «کل امر ذی بال لم یبدا ببسم الله فهو ابتر». یعنی تنها سخنرانی و مجالس عمومی را نمی‌گویند، بلکه هر کاری که بین ما و خدا است و می‌خواهیم انجام دهیم، «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ» بگوییم که می‌شود قرنطینه.

آن وقت محاسبه و «حاسبوا قبل ان تحاسبوا» هم برای بعد است. برای بعد را گفتند محاسبه کنید که کار شما برای که و چه بود. در شبانه‌روز انسان چند لحظه بگوید این کار را برای چه کردم و آن وقت است که از بی راهه رفتن خود و بی راهه رفتن دیگران رنج می‌برد. این دین، خیلی دین آسانی است و فرمود «وَ لَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ»، ذکر نه یعنی تلاوت و یا حفظ، بلکه یعنی یاد خدا. یعنی برای یاد خدا آسان است. چرا؟ چون دلپذیر است.

الآن اگر بگویند گل را بو کنید، برای ما آسان است و یا اگر بگویند آب خنک را بنوشید، آسان است چون دلپذیر است و برای ما تحمیلی نیست. بنابراین به ما نگفتند که این داروی تلخ را بخورید. فرمود این آسان است و آسان قرار دادیم و آن را طوری قرار دادیم که یاد خدا و قرآن و اهل بیت(ع) برای او آسان است.

والحمد لله رب العالمین علی کل حال

[1] . ویژه برنامه حکمت وحیانی، هر شب از شبکه اول سیما روی آنتن می‌رود که در این برنامه گزیده‌ای از درس اخلاق آیت‌الله جوادی‌آملی پخش می‌شود. آنچه در ادامه می‌خوانید، متن سخنان ایشان در برنامه شب گذشته، ۷ اردیبهشت‌ماه، است.